ΜΕΡΟΣ Γ΄ - Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΟΖ

1. ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ LOS: (Lοw on the Ocean Sea)

Παλιά, τα όρια ενός κράτους στη θάλασσα έφταναν μέχρις εκεί που έφταναν οι μπάλες από τα κανόνια του, κάπου 3 μίλια. Τα μίλια αυτά με την εξέλιξη του πυροβολικού έγιναν 6, κάποιοι πιο ζωηροί με τις ρουκέτες τους τα ήθελαν περισσότερα, αλλά σε απάντηση στο ερώτημα μέχρι πού εκτείνονται υπό φυσιολογικές προϋποθέσεις τα όρια ενός κράτους στη θάλασσα, χωρίς τα όποια βλήματα, παρέμενε εν δυνάμει ασαφής. Όταν η Αμερική επί Τρούμαν ενεργοποίησε το σχέδιο έρευνας πετρελαίου στις ακτές, επεξέτεινε μονομερώς τα όρια της δικαιοδοσίας της στους βυθούς ως τα 200 μίλια από τις ακτογραμμές της.

Κάποιες Λατινο-Αμερικάνικες χώρες αντέδρασαν, άλλες ακολούθησαν ορίζοντας ζωτικό τους χώρο τα ίδια μίλια, μέχρι που το Εκουαδόρ (Ισημερινός) άρχισε να συλλαμβάνει και να κατάσχει τα ψαράδικα της Αμερικής που αλίευαν τόνο και μπακαλιάρο μέσα στα εθνικά όρια των 200 μιλίων του που και αυτό μονομερώς είχε θέσει. Η Αμερική φυσικά αντέδρασε, λέγοντας ότι είναι άλλο πράγμα η υφαλοκρηπίδα και άλλο τα εθνικά ύδατα.

Το Εκουαδόρ έδειξε να μη πολύ-καταλαβαίνει από τέτοια απαντώντας στο περίπου «κι σεις το συμφέρον σας κοιτάξατε κι εμείς κάνουμε το ίδιο εν τω μέτρω των δυνατοτήτων μας» και συνέχισε τις ενέργειές της φτάνοντας να εκδίδει μέχρι και «ληστρικές» άδειες αλιείας στα εκτενή ύδατά του. Η Αμερική μη θέλοντας να δείξει ότι τα βάζει με ένα μικρό κράτος αλλά και για πολλούς άλλους λόγους παρέπεμψε το θέμα στα Ηνωμένα έθνη προς τιμωρία του Εκουαδόρ και την εφαρμογή των νόμων που διέπουν το δίκαιο της ανοικτής θάλασσας (Lοw on the Ocean Sea). Ο παππούς της ΑΟΖ είχε γεννηθεί.

ΕΕΖ (ΑΟΖ):

Στα Ηνωμένα Έθνη προέκυψε η διαφορετικότητα των αναγκών της κάθε χώρας από τη θάλασσα καθώς και οι ιδιαιτερότητες των θαλασσών. Ως εκ τούτου ο διεθνής αυτός οργανισμός επικεντρώθηκε στην εξέταση του πλαισίου των συνθηκών που πρέπει να διαμορφώνουν το δίκαιο της κάθε χώρας επί των θαλασσίων πόρων της, χωρίς να παραβλέπονται τα δικαιώματα της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του γενικότερου υφιστάμενου δίκαιου των θαλασσών. Αυτό το πλαίσιο δημιούργησε την απαρχή γέννησης ενός νέου ορισμού στη θάλασσα, πολύ σημαντικού για τα δικαιώματα των παράκτιων χωρών, που ονομάστηκε ΕΕΖ (Εxclusive Εconomy Ζone)ή στα Ελληνικά ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη).

UNCLOS I-II:

Ένα σημαντικό βήμα για τη δημιουργία της ΑΟΖ επήλθε από τη διάσκεψη του ΟΗΕ στη Γενεύη το 1958, όπου δόθηκε η δυνατότητα στις χώρες να επεκτείνουν τη υφαλοκρηπίδα τους μέχρι τα 12 μίλια από τις ακτές τους, αφήνοντας ανεπηρέαστο το πλαίσιο των χωρικών υδάτων. Η δεύτερη διάσκεψη του ΟΗΕ το1960 για τη συνέχεια του ίδιου θέματος, απέτυχε. Πάντως μέσα από την αντιπαράθεση πετρελαίου και ψαριών επήλθε ένα νέο είδος εθνικής κυριαρχίας, η ΑΟΖ.

Εντέλει, και οι δυο χώρες που δούλεψαν ως καταλύτης, Αμερική και Εκουαδόρ, κατά κάποιο τρόπο πήγαν για μαλλί αλλά στην ουσία βγήκαν κουρεμένες. Σε σημείο που είναι δύσκολο να εντοπίσει κάποιος σε σχέση με τα μεγέθη και τις επιδιώξεις της κάθε μιας, ποια υπήρξε περισσότερο χαμένη. Η Αμερική πάντως έδειξε να μη πολυνοιάζεται για το αποτέλεσμα που επήλθε και συνέχισε να ερευνά και να στήνει πετρελαϊκές πλατφόρμες, πέραν από το ανώτατο όριο των 12 μιλίων που ο ΟΗΕ είχε θεσπίσει.

Απαγόρευση κατά της Αμερικής:

Ένα δεύτερο σημαντικό γεγονός για τη διαμόρφωση της ΑΟΖ προέκυψε το 1969 όταν ο ΟΗΕ απαγόρευσε την εξερεύνηση του βυθού πέραν από τα 12 μίλια της υφαλοκρηπίδας, θέτοντας έτσι παράνομες τις δραστηριότητες της Αμερικής. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Νίξον, αντέδρασε έντονα, χαρακτηρίζοντας τους ωκεανούς «κοινή κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας» (και τον εαυτό του έμμεσα προστάτη και διαχειριστή της). Κατά τον τρόπο αυτό κατάφερε να ξεκινήσει ο ΟΗΕ ένα νέο γύρο συνομιλιών για το θέμα της εκμετάλλευσης υδάτων και βυθού, που άρχισαν το 1972.

UNCLOS III:

Μετά από 10 χρόνια συνομιλιών, διεμορφώθη το 1982 στο Montego Bay της Τζαμάικα μια σημαντική καινοτομία για τον προσδιορισμό των δικαιωμάτων της κάθε χώρας επί των πόρων της θάλασσας, μέσω μιας σύμβασης που έχει υπογραφεί σήμερα από 162 χώρες. Η συναποδοχή της σύμβασης αυτής που έχει χαρακτήρα εθιμοτυπικού δίκαιου, δηλαδή αποδοχής εθίμων που καθόσον αναπαράγονται αποκτούν ισχύ νόμων, έδωσε το δικαίωμα στις χώρες να έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) έως 200 μίλια από τις ακτές τους, υπό προϋποθέσεις. Και τονίζεται ο όρος «υπό προϋποθέσεις» καθόσον όλες οι περιπτώσεις δεν είναι ίδιες.

Για το λόγο αυτό, σε περίπτωση διαφωνίας μιας χώρας με μιαν άλλη, γειτονική, που αφορά την μεταξύ τους ΑΟΖ, ο ΟΗΕ δεν υπεισέρχεται στη διαφορά τους καθόσον είναι θέμα που αφορά πρωτίστως τις δυο αυτές χώρες που οφείλουν να τα βρουν μεταξύ τους ή σε περίπτωση που αυτό δεν γίνει εφικτό, να οδηγηθούν προς επίλυσή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Αυτό σημαίνει ότι αν μια χώρα ορίσει μονομερή ΑΟΖ και φτάσει σε θερμό επεισόδιο με τη γειτονική της, ο ΟΗΕ νίπτει περίπου τας χείρας του. Από την άλλη μεριά υφίσταται αναφαίρετο δικαίωμα της κάθε χώρας να δημιουργήσει την ΑΟΖ της. Εδώ όμως επέρχεται μια ασάφεια που κάνει την ΑΟΖ να χαρακτηρίζεται ως «σύγχρονη σύμβαση μη σταθεροποιημένη», αποτελώντας μια μεταβατική μετεξέλιξη της υφαλοκρηπίδας.

Για τη μελέτη όλου του πλαισίου της UNCLOS III βλ. το Κείμενο της Συνθήκης καθόσον δεν θεωρείται σκόπιμο να αναπαραχθεί περιληπτικά ή επιμερισμένα.

UNITED NATIONS CONVENTION ON THE LAW OF THE SEA-AGREEMENT RELATING TO THE IMPLEMENTATION OF
PART XI OF THE CONVENTION (Full texts)

Εφαρμογή ΑΟΖ:

Μια τυπική διαδικασία εφαρμογής ΑΟΖ είναι η εξής:

1)Υπογραφή του κοινού συνυποσχετικού της σύμβασης (δεν προκύπτει όμως υποχρεωτική όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα).

2) Επικύρωσή της ως νόμο από το κράτος

3) Επίσημη αναγγελία της εφαρμογής. Η επίσημη ισχύς της άρχισε το 1993 όταν είχε επικυρωθεί η σύμβαση από 60 χώρες. Η Αμερική που προσπάθησε ανεπιτυχώς να τροποποιήσει το άρθρο ΧΙ του καταστατικού που αναφέρεται στον έλεγχο επί της χρήσης του βυθού, παρότι υπέγραψε την αρχική σύμβαση εντούτοις δεν την έχει επικυρώσει ακόμα (θεωρητικά βρίσκεται καθ’ οδόν), είναι δηλαδή αυτή τη στιγμή με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω.

Εδώ δημιουργείται ένα παράδοξο, πώς είναι δυνατόν μια χώρα να την αποδέχεται ως γενικό δίκαιο και να μη τη δέχεται για τον εαυτό της.

Σχετικό είναι ένα δεύτερο παράδοξο που επέρχεται από τις χώρες που την έχουν ορίσει αλλά δεν την έχουν υπογράψει, δηλαδή, πώς είναι δυνατόν να μη την αποδέχονται ως γενικό δίκαιο και να το δέχονται επιλεκτικά για τον εαυτό τους. Σε γενικές γραμμές η ΑΟΖ παρουσιάζεται σαν avatar (μετεμψύχωση - εικονικό πλαίσιο) των συμφερόντων ενός κράτους που ενώ όλοι λένε πως υπάρχει κανείς δεν είναι σίγουρος για το πώς και πόσο πράγματι υπάρχει. Για μια εκτενέστερη εικόνα, βλ. «Χρονολογικοί κατάλογοι επικυρώσεων, προσχωρήσεις και συμφωνίες» καθώς και UNCLOS III .

Για την ιστορία, ούτε το Εκουαδόρ υπέγραψε. Εν κατακλείδι, η Αμερική και το Εκουαδόρ άλλο περίμεναν και άλλο τελικά τους βγήκε, κάνοντας να ανατέλλει, για μια ακόμη φορά, αυτό που πολλοί καλούν εδώ «από μηχανής θεό» και άλλοι «απροσδιοριστία».

ΑΟΖ - Παροράματα:

Η ΑΟΖ που είναι πιο σύνθετη από την υφαλοκρηπίδα πήρε μαζί της τα προβλήματα που είχε η υφαλοκρηπίδα πολλαπλασιάζοντάς τα με ένα λογαριθμικό συντελεστή που δεν προκύπτει απαραίτητα η αύξησή τους, αλλά σίγουρα η πολυπλοκότητα.

Μερικά παροράματα που αφορούν τη γειτονιά μας, είναι: Η Τουρκία και το Ισραήλ που δεν υπέγραψαν εντούτοις την εφάρμοσαν, η μεν Τουρκία μεταξύ αυτής και των γειτονικών της χωρών στη Μαύρη θάλασσα εφαρμόζοντας μέση γραμμή ορίων, το δε Ισραήλ την επικαλέστηκε κατά την επίθεση του στολίσκου της Γάζας και σαφώς την οριοθέτησε με την Κύπρο αποδεχόμενο και αυτό τη μέση γραμμή.

Η Κύπρος που την υπέγραψε και την εφάρμοσε, δεν αναγνωρίζεται από την Τουρκία με το αιτιολογικό δεν λαμβάνει υπ’ όψη της τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, τα οποία πρέπει να τα λαμβάνει μεν, αλλά εδώ προκύπτει μια διπλοπροσωπία της Τουρκίας που τη θέτει εκτός νομιμότητας και απο την αγνόησή της των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, ακόμα, πράγμα που οδηγεί στην απομόνωσή της.

Η Ελλάδα που την έχει υπογράψει και επικυρώσει διπλά, ως ΕΕ και ως κράτος, εντούτοις δεν μπορεί να την εφαρμόσει γιατί αντιδρούν όλοι οι γείτονές της. Παρά ταύτα, η Ελλάδα δέχθηκε αναγνώριση της ΑΟΖ της από το Ισραήλ, με το οποίο δεν συνορεύει, βάζοντας η χώρα αυτή πλάτη για να κλείσει η Ελλάδα το βόρειο τόξο του Λεβιάθαν. Θα επεκταθούμε όμως επ’ αυτού, αργότερα. Απλώς αναφέρθηκαν όλα αυτά για να δειχθεί το «μπάχαλο». Για μια γενικότερη εισδοχή στο πλαίσιο της ΑΟΖ και τις διαφωνίες, βλ. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Έννοιες βάσης:

Για να γίνει η ΑΟΖ όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητή πρέπει να υπάρχει αντίληψη του ναυτικού δίκαιου και των ορισμών που διέπουν τη θάλασσα όπως έχουν τεθεί από το Αγγλικό ναυαρχείο. Γενικώς, όλο το υπάρχον πλαίσιο των νόμων και η υποδομή της φιλοσοφίας του ναυτικού δίκαιου πρέπει να συνεκτιμηθούν καθώς και τι είναι χωρικά ύδατα, ακτογραμμές βάσης και ιδίως υφαλοκρηπίδα και ποιοι οι νόμοι αβλαβούς διέλευσης της εγγυτάτης κ.λπ. Αποτολμώντας μια κριτική ως μη ειδικός, θα έλεγα ότι προς το παρόν προκύπτει η ανωτερότητα της υφαλοκρηπίδας έναντι της ΑΟΖ, διότι η υφαλοκρηπίδα είναι πιο σταθεροποιημένη και επεκτείνεται με την ΑΟΖ η οποία δε έχει ξεκαθαρίσει ακόμη το πρόσωπό της. Για να κάνουμε και το συνήγορο του διαβόλου, διότι είναι απαραίτητο να εισδύσουμε και στην αντιπέρα θέση, η ΑΟΖ χωρίς την υφαλοκρηπίδα μοιάζει μια γυναίκα δίμετρη που δεν πατά στη γη, αγγελικά πλασμένη.

Αλλά από μιαν άλλη πλευρά, πολλοί τη βλέπουν να εδραιώνεται καλύτερα από την υφαλοκρηπίδα, όμως είναι θέμα χρόνου. Επιπρόσθετα, καθώς το εθιμικό δίκαιο είναι βασικό στοιχείο της υποδομής της, πρέπει να οριστεί η δυσδιάκριτη απόσταση μεταξύ εθίμου και νόμου καθώς και τι ισχύει σε περίπτωση διαφωνίας μιας παλαιότερης και μιας νεότερης αντιδρώσας στα έθιμα της παλαιότερης, χώρας. Επίσης, πρέπει να γίνει αντιληπτό πως το όποιο δίκαιο των προγόνων μας επιστρέφει μπούμεραγκ, όπως για παράδειγμα η έννοια της δικαιοσύνης που πρώτοι εμείς είπαμε πως ισχύει μεταξύ σε δύναμη ομοίων (βλ. Διάλογος Αθηναίων-Μηλίων).

Τέλος, καλό είναι να γίνουν αντιληπτές οι ιδιομορφίες του κάθε τόπου, μη παραβλέποντας πως η ΑΟΖ ξεκίνησε για τις ανοικτές θάλασσες (U.N. Con. on the low of Ocean Sea), όπως επίσης και ότι κατέχουμε μια παγκόσμια πρωτιά, τα όρια της θάλασσας και του αέρα μας να είναι διαφορετικά. Και κάπου εκεί, στο μεσοδιάστημα, μεταξύ των 6 μιλίων της υφαλοκρηπίδας και των 10 του FIR των Αθηνών, πεθαίνουν στον αέρα παλικάρια Είναι ντροπή και κρίμα η κατάσταση αυτή να συνεχίζεται και ανεπίτρεπτο να επεκταθεί στη θάλασσα.

Γιατί είναι δύσκολη η εφαρμογή της ΑΟΖ στο Αιγαίο:

Κατ’ αρχή διότι αντιδρά αγρίως η Τουρκία. Η ΑΟΖ προκύπτει χορός για δυο - ταγκό, ενώ μεταξύ πολλών καταλήγει, εδώ, αντί για καντρίλιες - πεντοζάλι. Και στους χορούς αυτούς, τους λεγόμενους Δυτικούς, η Τουρκία και η Ελλάδα δεν προκύπτει πως ποτέ μπορούν να γίνουνε ζευγάρι. Οι αιτιάσεις της Τουρκίας ότι το Καστελόριζο δεν έχει ΑΟΖ διότι βρίσκεται στη Μεσόγειο ή ότι τα ανατολικά νησιά του Αιγαίου πατούν στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, είναι αστήρικτες. Αν το Καστελόριζο ήταν ανεξάρτητο νησί, ως χώρα δεν θα είχε δική του ΑΟΖ;

Ή πρέπει να αυτονομηθεί στα πονηρά για να την αποκτήσει; Ούτε στέκει ότι τα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά πατούν στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, διότι το Αιγαικό σύμπλεγμα δεν αποτελεί προέκταση του ανατολικού γεωλογικού κορμού αλλά είναι ανεξάρτητο τόξο, η σπονδυλική ημιβυθισμένη στήλη που συνδέει Ασία και Ευρώπη. Αλλά εξάλλου και να αποτελούσε, so what; Εξάλλου η ΑΟΖ είναι ένα γενικό πλαίσιο, όποιος έχει διαφορετικές εκδοχές για την εφαρμογή των άρθρων της μπορεί να καταφύγει σε ασφαλιστικά μέτρα στη Χάγη να αναστείλει την εφαρμογή της ή να τη μετασκευάσει, και όχι να προσφύγει στη Χάγη εκείνος που έχει το νομικό δικαίωμα για να την εφαρμόσει.

Ο επόμενος λόγος δυσκολίας για τον προσδιορισμό της είναι επίσης σημαντικός, το ότι κανείς δεν θα έβλεπε εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο με καλό μάτι να γίνει το Αιγαίο Ελληνική λίμνη, προωθώντας ως αντιστήριγμα το πλαίσιο της ιδιαιτερότητας της ημίκλειστης θάλασσας, εκτός βέβαια αν συνυπάρχουντα συμφέροντά του. Και ο τελευταίος λόγος είναι ο πρακτικός σκεπτικισμός που δημιουργείται, αν πράγματι συμφέρει την Ελλάδα και δη μακροπρόθεσμα να μπλεχτεί σε μια διελκυστίνδα στο Αιγαίο για να βάλει τις κότες - νησιά του Αιγαίου γεννούν χρυσά αυγά να ζήσουν με λαδάδικες πλατφόρμες. Τα αυγά σαφώς θα μειωθούν (και το λάδι είναι αμφίβολο πόσο θα της ανήκει). Ας οροθετηθεί πρώτα η ΑΟΖ στο Νότιο Αιγαίο για να μπουν οι πλατφόρμες κάτω από την Κρήτη ώστε να πάει η πετρελαιοκηλίδα νότια, και κατόπιν βλέπουμε. Εξάλλου εκεί, στα νότια, βρίσκεται η ταμπακέρα (και στο Καστελόριζο ο αναπτήρας).

Η στάση του καρντάση γείτονα:

Αυτό που αφορά την ουσιαστική δυσκολία αναγγελίας ΑΟΖ της Ελλάδας, είναι η στάση του «καρντάση» γείτονα, του «ευγενούς» Τούρκου η οποία προς την Ελλάδα συνοψίζεται ως εξής: «αν κάνεις πως μετακινείς το φράχτη σου - ξερολιθιά σου ή ανοίξεις σε περάσματα πηγάδι, θα σου σπάσω τα μούτρα, χωρίς δικαστήρια, ζόρικα κι απλά».

Το πρόβλημα βεβαίως που ενσκήπτει είναι τι θα γίνει όταν εκείνος αρχίζει να μετακινεί την ξερολιθιά του ή να στήνει σε περάσματα πηγάδια. Η εποχή του «βυθίστε το Χόρα» τελείωσε πάνω στους βράχους των Ιμίων και ο καυγάς δεν συνάδει με λύση έξυπνη. Εδώ έγκειται να αποδειχθεί εάν οι Έλληνες και οι Τούρκοι έχουμε την ίδια πολιτιστική κληρονομιά, όπως υποστηρίζει ο Νταβούτογλου. Πολιτική είναι η τέχνη να βγαίνεις νικητής όταν δεν υπάρχει Αχιλλέας και προκύπτεις ηττημένος.

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης:

Για τις άλυτες διαφορές μεταξύ των ανθρώπων στις πολιτισμένες κοινωνίες αρμόδια είναι τα δικαστήρια, για τις ανάλογες περιπτώσεις που αφορούν τα κράτη, αρμόδιο να κρίνει είναι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Προϋπόθεση για μια σεβαστή ετυμηγορία είναι να προσέλθουν σε αυτό και τα δυο μέρη με κοινή ατζέντα, διότι η μονομερής προσφυγή, όπως αυτή που έκανε η Ελλάδα ζητώντας ασφαλιστικά μέτρα κατά της Τουρκίας για την υφαλοκρηπίδα, η απόφαση καταντάει απαξίωση του τύπου «αφού τα έχετε βρει κάποτε με τους πρωθυπουργούς σας επανέλθετε στα ίδια, είμαστε αναρμόδιοι να κρίνουμε κεχωρισμένα». (βλ. Αιγαίο Continental Shelf υπόθεση (Ελλάδα v.Turk.), 1976 ICJ 3...).

Εκ των πραγμάτων φαίνεται πως η Ελλάδα έπρεπε να προβεί πρώτα σε ασφαλιστικά μέτρα κατά της Τουρκίας και ύστερα να κουβεντιάσει μαζί της. Εφόσον αυτό δεν έγινε, κι έγινε αυτό που έγινε, η Τουρκία απέκτησε στην περιοχή αυτή την αναγνώριση μιας ιδιαιτερότητας, μια ακόμη «γκρίζα» ζώνη.

Ο Τουρκικός «γκριζωνισμός»:

Όλο το Αιγαίο με την μέθοδο της αμφισβήτησης και των διμερών συναντήσεων με προσωρινές συμφωνίες, προχωράει από την Τουρκία σταδιακά προς οριοθέτηση γκρίζας ζώνης. Ως εκ τούτου, η κάθε συζήτηση μαζί της προκύπτει οπισθοδρόμηση της Ελληνικής θέσης, αλλά και από την άλλη μεριά γίνεται όλο πιο εμφανής ο στιγματισμός της Τουρκίας, ιδίως τώρα, εκ του επισήμως προσδιορισμένου επεκτατικού οράματός της το οποίοι σχετίζεται και με την προώθηση λαθρομεταναστών στην Ευρώπη που τους χρησιμοποιεί ως μια βραδυφλεγή ισλαμική βόμβα. Επίσης, καθίσταται πρόδηλο ότι μια κοινή προσφυγή Ελλάδος και Τουρκίας για την ΑΟΖ δεν είναι πιθανή, καθόσον η Ελλάδα προσέρχεται με το συγκεκριμένο θέμα που έχει με την Τουρκία κι εκείνη αντιπαραθέτει ένα πακέτο γκρίζες ζώνες το οποίο μεγαλώνει.

Το πρόβλημα καθίσταται πλέον καθαρά ότι είναι ο Τουρκικός επεκτατισμός, διότι όσο και να ψάξει κάποιος, διαφορές κρατών στα σύνορα υφίστανται. Και καθόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση Ελλάδος - Τουρκίας «ο Γιάννης φοβάται το θεριό και το θεριό το Γιάννη», λύση δεν φαίνεται να υπάρχει και τα προβλήματα θα χρονίζουν ακολουθώντας η κάθε χώρα την πάγια πολιτική της.

Από τη μεριά της Ελλάδος αυτή λέγεται «διαμαρτυρία και διεθνοποίηση» του τύπου «βοηθάτε συγγενείς, κοιτάξτε τι μας κάνουν», ενώ από τη μεριά της Τουρκίας «μεθοδικότητα και σαλαμοποίηση» του τύπου « Βάι - Βάι, ντουγκρού - ντουγκρού, θα φάω φέτες το σαλάμι».

Η χρονιότητα της μη επίλυσης των προβλημάτων εκ πρώτης όψεως δείχνει να συμφέρει την Τουρκία διότι βαίνει ισχυροποιούμενη, πληθυσμιακά, οικονομικά και ίσως νομικά στερεώνοντας το θέμα της ιδιαιτερότητας, εκ δεύτερης όμως όψεως στοχοποιείται όλο και περισσότερο ως απειλή κατά της Δύσης, η οποία έχει και αμφιβολίες κατά πόσο ανήκει σε αυτή και η Ελλάδα. Εάν περιμένει η Ελλάδα να αποκτήσει η Τουρκία ένα κοινωνικό πρόσωπο, με αυτό το πλευρό να κοιμάται, πιο εύκολο είναι να αναμένει κάποιος να δει το κεμπάπ να γίνεται φιλέ μινιόν μαδέρα.

Μια χώρα της οποίας η γλώσσα κυριαρχείται από πολλά «ου», δύσκολα μπορεί να αποκτήσει λεπτό πολιτιστικό στοιχείο. Το βιβλίο του Νταβούτογλου, παρότι ακαδημαϊκός, το αποδεικνύει..

Χάγη, στα δύσκολα - «κόφτε το παιδί στα δυο»:

Όπως αποτελεί η υφαλοκρηπίδα μια σχεδόν άλυτη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, υπήρξαν και ανάλογες περιπτώσεις μεταξύ κρατών που κατέληξαν στη Χάγη. Μερικές από αυτές, με τις όποιες ιδιαιτερότητές τους, είναι: Τυνησία έναντι Λιβύης για την υφαλοκρηπίδα (βλ. Continental Shelf -Tunisia v. Libyan Arab Jamahiriya) , Λιβύη έναντι Μάλτας (βλ. Malta- International Court of Justice), Ρουμανία έναντι Ουκρανίας για την ΑΟΖ (βλ . Maritime Delimitation in the Black Sea-Romania v. Ukraine ),χωρίς να εξαιρέσει κάποιος τον ανταγωνισμό μεταξύ κρατών για τα όρια της αλιείας που οδήγησαν στον «πόλεμο» του τόνου και του μπακαλιάρου.

Κοινός παρανομαστής των αποφάσεων της Χάγης στις μη εξόφθαλμες περιπτώσεις, προκύπτει η απόφαση του ψαλιδίσματος των δικαιωμάτων των στεριανών δοκίδων ή νησίδων μιας χώρας, με παράλληλη μεταφορά των δικαιωμάτων τους στην άλλη. Στα δύσκολα, όσον αφορά την ΑΟΖ, ακολουθείται η κλασική γραμμή του Σολομώντα: «κόβω το παιδί στα δυο και σας το μοιράζω».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε περίπτωση κοινής προσφυγής Ελλάδας και Τουρκίας για την ΑΟΖ στη Χάγη, αν τελικά συμβεί, θα στερήσει από την Ελλάδα ένα μέρος των ιδεοληπτικών δικαιωμάτων της (διότι και περί τούτων πρόκειται) σύμφωνα με την υπάρχουσα δικαστική νοοτροπία. Για αυτή, αρκετά χρήσιμα στοιχεία μπορούν να εξαχθούν από το Maritime Delimitation in the Jurisprudence of the International...).

Στο τέλος της απόφασης η Ελλάδα θα διαμαρτύρεται ότι η Χάγη την αδίκησε (που όντως το δίκαιό της δεν είναι τόσο διεθνές) και η Τουρκία θα αναρωτιέται αν όντως έκανε καλά που δημιούργησε τετελεσμένο (το οποίο δύσκολα θα μπορεί να το ξεπεράσει).

Ο από μηχανής Θεός:

Στην Ελληνική τραγωδία όταν μια κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο, τη λύση την έδινε ένας θεός αναδυόμενος από μια μηχανική πλατφόρμα, ο λεγόμενος «από μηχανής θεός».

Εξετάζοντας τη σύγχρονη ιστορία, δεν προκύπτει ότι η κατάσταση αυτή έχει εντελώς απωλεσθεί. Είτε ο θεός αυτός ξεπροβάλλει από τις κολώνες των προγόνων μας ως Δυτικός πολιτισμός σε εποχή ρομαντικής κουλτούρας, είτε από τη θάλασσα και λέγεται συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων και Ναυαρίνο, είτε ως οφειλή από τα χρέη μας που λέγεται «σας προσέχουμε για να έχουμε» είτε άλλο τι, δείχνει πως ο θεός αυτός ακόμα υπάρχει.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση της πρόσφατης κατάστασής μας, ποιο πρόσωπο θα έχει ο από μηχανής θεός και αν θα είναι από τη θάλασσα και λέγεται πετρέλαιο, δεν πρέπει να προκύπτει απίθανο. Λογικό θα είναι το ενδιαφέρον της ΕΕ και ΗΠΑ να στηρίξουν την Ελλάδα τουλάχιστον στη νότια ΑΟΖ της, στηρίζοντας εμμέσως τα συμφέροντά τους. Το πρώτο δάνειο της χώρας ελήφθη για να στεριώσει την Ελληνική ανεξαρτησία της με όρους επαχθείς, το τελευταίο δάνειο της Ελλάδας θα ληφθεί για να στεριώσει τα συμφέροντα της Δύσης σε καταστάσεις απεχθείς. Το μόνο πρόβλημα είναι μη μας πάρουν το θεό και δεν μας μείνει ούτε άδεια η πλατφόρμα.

2. ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Ο «δεύτερος κήπος της Εδέμ:

«Αν ήξεραν πού κοιμούνται οι Έλληνες θα είχαν χάσει τον ύπνο τους», φέρεται να ένας Σουηδός ειδικός αναφερόμενος στο ορυκτά της Ελλάδας. Πετρέλαιο και σπάνια μέταλλα (όπως όσμιο και κόκκινος υδράργυρος ) φαίνεται πως ανιχνεύτηκαν σε πολυμεταλλικούς κονδύλους βγαλμένους από τον ουλώδη ιστό των υποθαλάσσιων τεκτονικών πλακών της γης από τον οποίο η Μεσόγειος και το Αιγαίο βρίθουν. Αυτό όμως που έχει σημασία είτε υπάρχουν αυτά τα σπάνια μεταλλεύματα είτε όχι αλλά υπάρχει μόνο το πετρέλαιο, επί του οι ενδείξεις συγκλείνουν πως πρέπει να υπάρχει, είναι ότι ο τόπος αυτός, από την Προποντίδα ως σχεδόν την Αίγυπτο προκύπτει για πολλούς ως ένας δεύτερος κήπος της Εδέμ.

Αυτοί που το κατάλαβαν πρώτοι υπήρξαν οι Ισραηλίτες, εκείνοι που δεν το κατάλαβαν ακόμη είναι οι Έλληνες, αλλά τι να καταλάβουν;

Ο Ύπνος και ο Έρωτας υπήρξαν εδώ αδέλφια, δίδυμα - ετερόζυγα παιδιά θανάτου, που όταν ο ένας ήταν στο κρεσέντο του έκανε πια νίψιμο ο άλλος. Πάντως, εάν το υποτιθέμενο πετρέλαιο πραγματικά υπάρχει έστω και στις μισές φημολογούμενες ποσότητες, ο τόπος αυτός θα προκύψει για πολλούς ως ένας δεύτερος κήπος της Εδέμ. Και είναι πιθανό, γιατί η πορεία από τον παράδεισο δεν τελείωσε, που σημαίνει ότι ο άνθρωπος βρίσκεται εκεί κοντά του.

Ο β΄ κήπος της Εδέμ προκύπτει για τους κολασμένους:

O τόπος της Μεσόγειου - Αιγαίου θεωρείτο από τους κατοίκους της επιβιωτικά ακραίος, εξ αυτού του λόγου γεννήθηκε η τραγωδία (η οποία επαναλαμβανόμενη καταλήγει σε κωμωδία – σατυρικό δράμα). Και η δημοκρατία ακόμη που γεννήθηκε εδώ, μια τραγωδία ήταν. Όσο για τη φιλοσοφία ο Πλάτων δικαίως την ονόμασε «σπουδή θανάτου». Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, μόλις ο Έλληνας άρχισε να νοιώθει άνθρωπος πλακώσανε τα χρέη. Ποιος κήπος της Εδέμ, κόλαση εδώ προκύπτει, ως κήπος της Εδέμ ο τόπος ετούτος πρέπει να λογίζεται μονάχα για τους κολασμένους.

Το κοίτασμα «Λεβιάθαν»:

Το Ισραήλ που βρίσκεται σε κατάσταση εμπάργκο ενέργειας λόγω του φραγμού των πολλών εχθρών γειτόνων του (διέξοδο για να φέρει πετρέλαιο έχει μόνο από τη θάλασσα), πανηγύρισε όταν ανακάλυψε τα κοιτάσματα Mari, Dalit και Tamar στα ύδατά του. Μετά από ένα χρόνο οι Ισραηλίτες έκαναν γιορτή όταν βρήκαν λίγο πιο απόμακρα, στο ενδιάμεσο «οικόπεδο 12» της ΑΟΖ με την Κύπρο, ένα κοίτασμα «φάλαινα» που είπαν Λεβιάθαν, το γνωστό κήτος - ψάρι που έφαγε τον Ιωνά, τον θεωρούμενο κατ’ αυτούς πρόγονο των Ιώνων, τον οποίο και ξέρασε μη μπορώντας να τον χωνέψει. Το κοίτασμα αυτό, για το οποίο οι ενδείξεις συγκλείνουν πως είναι αβυσσώδες, δίνει στο Ισραήλ τη δυνατότητα όχι μόνο της ενεργειακής του αυτάρκειας αλλά και να μεταβληθεί σε ένα σημαντικό ενεργειακό εξαγωγέα (βλ . Leviathan gas field). Το όνομα «Λεβιάθαν» η χώρα αυτή το διάλεξε όχι μόνο λόγω του μεγέθους του κοιτάσματος αλλά και διότι μέσα από μια βαθύτερη φιλοσοφική σκοπιά συνδέεται με την εδραίωση της θρησκευτικο-κοσμικής εξουσίας (βλ. Λεβιάθαν κατά Hobbes).

Από την ανακάλυψή του κήτους αυτού αρχίζει να διαμορφώνεται μια τυρβώδης περίοδος στην περιοχή που πολλοί πιστεύουν ότι όταν το θεριό βγει στην επιφάνεια θα οδηγήσει μάλλον σε καταστροφή (βλ. Leviathan Gas Field Could Bring Catastrophe or ... ).

Τα κεφάλια θηρίου:

Κάποιοι θεωρούν ότι το Λεβιάθαν είναι μια κεφαλή ενέργειας το σώμα της οποίας βρίσκεται να κείται από τη Λεβαντινή (Ανατολική) λεκάνη (Συρία - Λίβανος - Ισραήλ - Κύπρος) ως την Απούλια λεκάνη (Νότιο Ιταλική - Σικελική) με επέκταση και στο Ιωνικό ρήγμα, έχοντας επίκεντρο τη λεκάνη του Ηροδότου (Κύπρος - Κρήτη - Αίγυπτος -Ισραήλ).

Η λεκάνη του Ηρόδοτου είναι ίσως η πιο μυστηριώδης, διότι περιλαμβάνει τα χάσματα των τριών τεκτονικών πλακών, της Ασίας, Ευρώπης και Αφρικής (βλ. άρθρα για Herodotus Basin area και Φυσικό Αέριο μεταξύ Κρήτης-Κύπρου-Αιγύπτου).

Εκτός από το Λεβιαθανικό κεφάλι, οι ενδείξεις είναι πως υπάρχουν και άλλα: ένα στη μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου περιοχή, ένα κοντά στην Αίγυπτο, ένα λίγο νότια της Κρήτης, ένα δυτικά της Πελοποννήσου, ένα προς το Ιόνιο - Απούλια λεκάνη, ενώ της Θάσου είναι ίσως το βόρειο Αιγαιακό - Θρακικό κεφάλι βγάζοντας την υγρή σε πετρέλαιο ανάσα του κοντά στην ύφαλο - ξέρα «λαδόξερα» .

Γενικώς, προκύπτουν κεφάλια του θηρίου πολλά, ίσως και επτά, με ρουθουνισμούς δύσκολο να προσδιοριστούνε. Το κήτος - κοίτασμα αυτό, όταν βγει στην επιφάνεια, λογικά με το ένα πόδι πρέπει να πατήσει στην Κύπρο και με το άλλο στην Κρήτη για να γίνει επεξεργασία των αερίων σε στεριανά τέρμιναλς και το γκάζι να κατευθυνθεί προς τη διψασμένη Ευρώπη. Υπάρχει η εκδοχή να πάει και στη Μέση Ανατολή, αλλά θα είναι ανταγωνιστής του Blue stream2, αλλά δεν συμφέρει την ΕΕ να ανοίξει ένα τέτοιο θέμα..

Ο «άρχων της καβάλας»:

Στην περίπτωση των ενεργειακών πηγών όποιος εδραιώνεται πρώτος αποκομίζει τα περισσότερα οφέλη. Και φυσικά η περίπτωση να καβαλήσει το θηρίο πρώτος Έλληνας δεν υφίσταται, αυτό θα το κάνει όταν το θηρίο θα έχει ξεψυχήσει και «αν». Ο Έλληνας είναι καλός στην κριτική, σκεπτόμενος απίθανα λογικά πράγματα, όπως, «μήπως ο θεός που παρουσιαζόταν τα πρώτα χρόνια στον Αδάμ ήταν ο διάβολος, διότι ο Θεός τους έδιωξε από τον Παράδεισο και τους δυο…». Αυτός που προκύπτει ως πρώτος που το καβάλησε είναι εκείνος που το ανακάλυψε, ένας αυτοδημιούργητος Ισραηλινός επιχειρηματίας, o Yitzhak Tshuva, τηςDelek, θεωρούμενος ως ο 382ος πλουσιότερος άνθρωπος στη γη. Ο Ισραηλινός Ισαάκ Τσούβα ως και ολίγον Τεξανός αποδεικνύεται «ο άρχων της καβάλας», ενταγμένος στο θεοκρατικό πιστεύω της πατρίδας του και εξελισσόμενος ως ένας από τους μεγάλους πετρελαιάδες. Το Ισραήλ το οποίο έψαχνε μανιωδώς για πετρέλαιο στο χώρο του από την αρχή της πρόσφατης εγκατάστασής του, και μέσα στα ασβεστολιθικά πετρώματα ακόμα (με ό,τι συνεπαγόταν για τη μόλυνση του υδροφόρου του ορίζοντα), έχει μεγάλη πείρα στην ανακάλυψη των πετρελαϊκών κοιτασμάτων και μεγάλα οικονομο-πολιτικά funds να το υποστηρίζουν.

«Ο Μωυσής δεν θα μας έφερνε εδώ χωρίς να υπάρχει ο συγκεκριμένος λόγος», λένε συχνά οι Ισραηλίτες, και πολλοί μάλιστα το πιστεύουν σοβαρά.

3. ΑΙΓΑΙΟ

Casus Beli:

Μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας υπάρχει εκ μέρους της Τουρκίας μια απαράδεκτη για τα πολιτισμένα κράτη αναγγελία casus belli (αφορμή πολέμου) εάν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πέραν από τα 6 μίλια, που έχει το δικαίωμα να το πράξει. Η κατάσταση αυτή, όπως έχει αποδειχθεί από τη στάση της Τουρκίας, μεταφέρεται και στην ΑΟΖ. Κάποιοι από την Ελλάδα που υποστηρίζουν την ανάγκη μονομερούς εφαρμογής της ΑΟΖ στο Αιγαίο, πρέπει να λάβουν υπόψη τους εάν η χώρα έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει σε μια πολεμική αναμέτρηση με την Τουρκία, ειδικά τώρα, κι εν πάσει περιπτώσει, εάν έστω σε μια ακραία και μη πολεμική αντιπαράθεση με την Τουρκία, θα βρει την υποστήριξη και το δίκαιο που περιμένει. Η Ελλάδα κατέχει μια θέση υπεροχής, να έχει στο μεγαλύτερο μέρος δίκαιο και να ανήκει σε ένα συνασπισμό στον οποίο η Τουρκία δίνει εξετάσεις με εκείνη να την υποστηρίζει στον Ευρωπαϊκό προσδιορισμό της, έχοντας εκ μέρους της ένα ενεργό casus beli.

Από τη μεριά ενός ουδέτερου παρατηρητή η συμπεριφορά αυτή της Ελλάδος φαίνεται τρελή ή μεγαλοφυής στο βρόντο. Ίσως θα ήταν προτιμότερο η Ελλάδα να προωθήσει τις θέσεις της μέσα από τον Ευρωπαϊκό συνασπισμό, σοβαρεύοντας τη στάση της. Λαός χωρίς αξιοπρέπεια θα γυρεύει πάντοτε προστάτες αλλά και με αξιοπρέπεια αν δεν γίνει δυνατός θα μετράει τις πληγές του. Προτιμότερη ίσως είναι η πονηρή λύση, χορεύοντας σαν τον Οδυσσέα μπροστά στον Κύκλωπα, πατώντας του σταφύλια. Ας μην επεκταθούμε όμως, για να δούμε ώστε να έχουμε μια σφαιρική επίγνωση και τη θέση της Τουρκίας.

Η Τουρκία νοιώθει σε κορσέ με ένα παλούκι στη κοιλιά της:

Η ραγδαία αυξάνουσα πληθυσμιακά και προσφάτως και στα οικονομικά, Τουρκία, μοιάζει με κάποιον που χοντραίνει επικίνδυνα έχοντας το στομάχι του σφιγμένο σε κορσέ και την κοιλιά του η οποία εξέρχεται ραγδαία κάτω από τον κορσέ, να συναντάει ένα παλούκι. Ο κορσές για την Τουρκία λέγεται Δωδεκάνησα και το παλούκι Καστελόριζο (Μεγίστη), με δυο παρασχίδες, τις νησίδες Ρω και Στρογγύλη. Η υφαλοκρηπίδα των Δωδεκανήσων και ειδικά η ΑΟΖ του Καστελόριζου αποκόπτει κάθε βλέψη της Τουρκίας επί του ΝΑ Αιγαίου - Ανατ. Μεσογείου, αποτελώντας φραγμό στις βλέψεις της επί του πετρελαϊκού ορίζοντα του Λεβιάθαν, περιορίζοντάς την σε στενά όρια των υδάτων ενός κολυμβητή ή έστω του ψαρά επί μιας βάρκας.

Είναι γεγονός ότι η Τουρκία εδώ βρίσκεται πολύ στρυμωγμένη αλλά κάπου αλλού όπως στη Μαύρη θάλασσα είναι πολύ εκτεταμένη. Γενικώς ο Θεός, είτε λέγεται Αλλάχ είτε Γιαχβέ είτε και Δίας ακόμη, κρατάει ισορροπίες, οι άνθρωποι δεν τις κρατούν. Για αυτό η Τουρκία θα πρέπει να νερώσει το κρασί της, να μαζέψει την κοιλιά της και ν’ αφήσει τα Οθωμανικά τερτίπια, η κατάσταση αυτή πέρασε όπως και για την Ελλάδα πέρασε αυτή που λέγεται Βυζάντιο. Η Τουρκία δεν έχει κοινά σύνορα με την Αίγυπτο, αυτό θα πρέπει να το καταλάβει, διότι την αποκόπτει η ΑΟΖ Καστελόριζου - Κύπρου - Κρήτης.

Για την ΑΟΖ της Τουρκίας με ή χωρίς το Καστελόριζο, βλ. ceb1cebfceb62.jpg και image27.jpg αντίστοιχα. Το Καστελόριζο για την Τουρκία είναι το κόκκινο πανί, κατά όπως λέει τ’ όνομά του «Καστέλι Ρόσο» (κόκκινο) της Χριστιανοσύνης, ενώ για την Ελλάδα αποτελεί το ακραίο φρούριο πάνω στο οποίο είναι δεμένη μια κόκκινη κλωστή, όριο αξιοπρέπειας ελαχίστης και Μεγίστης.

Κύπρος, χώρα που αρπάζει ευκαιρίες:

Παρότι μικρή και τεμαχισμένη η Κύπρος, δείχνει να ξέρει να εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες. Χώρα με έντονο επιχειρηματικό ταπεραμέντο εισήχθη στην ΕΕ από την υποστήριξη της Γερμανίας, επομένως προέκυψε από το Ευρωπαϊκό συμφέρον. Ας το ξεκαθαρίσουμε αυτό, η είσοδός της Κύπρου στην ΕΕ δεν ήταν τόσο μεγάλος θρίαμβος της Ελληνικής διπλωματίας όπως παρουσιάστηκε (οπωσδήποτε όμως ήταν επιτυχία), αλλά το φυσιολογικό αποτέλεσμα της πολιτικής - πολιτιστικής συμπεριφοράς της Κύπρου.

Την Κύπρο η ΕΕ ίσως να την επιθυμεί περισσότερο από την απρόβλεπτη Ελλάδα ως σοβαρό συν επενδυτή στο γεωπολιτικό παιχνίδι, έχοντας η Κύπρος κουλτούρα σαφώς Ευρωπαϊκή, μέχρι και στο κομμουνιστικό κόμμα της ακόμη. Επιπλέον, τυγχάνει της συμπάθειας της Ρωσίας και μετά από την επανατοποθέτηση των αξιών της. Ό,τι η Κύπρος έχασε από την εισβολή των Τούρκων στο νησί η Αφροδίτη της το δίνει με διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι ότι συστήνοντας ΑΟΖ με το Λίβανο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, προχώρησε τάχιστα το θέμα του Λεβιάθαν και αυτό αναγνωρίστηκε από το Ισραήλ εντάσσοντάς την ως σχεδόν ισότιμο εταίρο μαζί του, φέρνοντας την Τουρκία προ δυσάρεστου εκπλήξεως, και την Ελλάδα προ απροσδόκητου τετελεσμένου. Η Κύπρος άδραξε μοναδικά την ευκαιρία από την ψύχρανση των Ισραηλινο - Τουρκικών σχέσεων για να εκμεταλλευτεί τα γεγονότα, ωθώντας παράλληλα την Ελλάδα στο γεωπολιτικό παιχνίδι. Ποιος είπε ότι η Ελλάδα κινεί τα νήματα στην Κύπρο; Η Αφροδίτη τα κινεί, η από το στρείδι βγαλμένη Αφροδίτη.

Η Ελληνο - Ισραηλινή συνεργασία:

H προσέγγιση του Ισραήλ προς την Ελλάδα ξεκίνησε σαφώς από το Ισραηλινό συμφέρον με τη σύμφωνη γνώμη της Αμερικής όπως και προφανώς της Αγγέλας Μέρκελ. Η εποχή της διάστασης των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ πρέπει να θεωρήθηκε σημείο μιας ευρύτερης αντιπαράθεσης στην περιοχή σε σημείο που δεν πρέπει να θεωρείται τυχαίο ότι ο Ομπάμα και κατόπιν ο Παπανδρέου προσκύνησαν στο Ισραήλ φορώντας το Ιουδαικό κιπάχ. Ούτε η επίσκεψη του Πάπα και της Μέρκελ στην Κύπρο που στράφηκαν κατά της Τουρκίας στερούνται σημασίας. Το Ισραήλ προσδοκώντας μια ευρύτερη σχέση σε αυτό που μπορεί να καλεστεί «τρίγωνο του διαβόλου» (παράλια Ισραήλ - Κύπρου- Κρήτης, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται το κήτος Λεβιάθαν), δεν είχε καλύτερη επιλογή από την προσέγγιση της Κύπρου και της Ελλάδας. Το γιατί το Ισραήλ προτιμά την Ελλάδα από τη μουσουλμανική Τουρκία για να κλείσει το Βόρειο τόξο του Λεβιάθαν, γίνεται από πολλούς λόγους αντιληπτό, και από τεχνικούς και από βολικό - πολιτικούς και από γεωπολιτικούς, ακόμη. Εκ μέρους της Ελλάδος, η βοήθεια που μπορεί να της προσφέρει το Ισραήλ δεν στερείται σημασίας, καθότι οι Εβραίοι είναι τραπεζίτες, με ότι αυτό συνεπάγεται για την κατάστασή της. Εξ άλλου, Πάπας, Ομπάμα, Παπανδρέου και η εκάστοτε αρχή του Ισραήλ χαρακτηρίζονται από ένα κοινό σημείο: πιστεύουν αμφότεροι σε μια global διακυβέρνηση. Το θέμα είναι στο ποιος θα κάνει τη γάτα και ποιος θα είναι το ποντίκι.

Νιγηρία, ένα παράδειγμα που μοιάζει της Ελλάδος:

Όταν ανακαλύφτηκαν τα πετρέλαια στο Δέλτα του Νίγηρα, η χώρα αυτή παρήγαγε κάτι. Είχε μια υποτυπώδη γεωργο-κτηνοτροφία, μια μικρή βιοτεχνία αλλά και σπάνια μεταλλεύματα που της τα έπαιρναν Ολλανδοί και Άγγλοι. Με τις πρώτες ενδείξεις του πετρελαίου άρχισε να εμφανίζεται η «Κατάρα των πόρων» (βλ. Resource curse) που συνοψίζεται στο «ποιος θα κάτσει να ασχοληθεί με τα παλιά όταν προκύπτουν άκοπες προοπτικές πετροδολαρίων».

Σύντομα μαζεύτηκαν κοντά στην Αγγλο-Ολανδική Shell που ήταν αρχηγός στο παιχνίδι, όλες οι πετρελαϊκές «αδελφές» της εποχής που μια εξ αυτών ήταν και η Ιταλική AGIP, που ξεπετάχτηκε μετά το θάνατο του «αντι-αδελφικού» Ματέι. Μαζί εγκαταστάθηκαν και οι συνοδές τράπεζες που άρχισαν να δίνουν δάνεια στην άρχουσα τάξη των φυλάρχων προωθώντας την κατανάλωση. Οι εισαγωγές της Νιγηρίας αυξήθηκαν, η χώρα άρχισε να χρεώνεται και παράλληλα να εντείνεται ο ανταγωνισμός των τοπικών ηγεμόνων, ακόμα και σε γούνες - σύμβολο της ευμάρειάς τους. Η διαφθορά στη χώρα ανέβηκε στα ύψη.

Με τις πρώτες εξορύξεις χιλιάδες τόνοι πετρελαίου χύθηκαν στα ποτάμια και τη θάλασσα, εκ των οποίων το 28% ήταν κραυγαλέα δολιοφθορά (κόψιμο των αγωγών με πριόνι, κ.λπ.). Οι Νιγηριανοί άρχισαν να αγοράζουν Δυτικά προϊόντα και όπλα και οι φτωχοί να πίνουν αντί για νερό την coca cola. To δημόσιο χρέος διογκώθηκε και η χώρα άρχισε να μη μπορεί να πληρώσει τα χρέη της.

Ενέσκηψε, ως είναι επόμενο, εκεί το ΔΝΤ. Το 2005 το κλαμπ των Παρισίων (βλ. Paris Club ) στο οποίο μετέχουν όλες οι μεγάλες Δυτικές βιομηχανικές και πετρελαϊκές χώρες (δηλαδή οι πιστωτές της Νιγηρίας) αποφάσισαν να της χαρίσουν το 60% του χρέους της (haircut) έναντι μιας επιμέρους πληρωμής, πράγμα που η χώρα αυτή έκανε απομυζώντας το λαό.

Το 2007 το κλαμπ των Παρισίων σε νέα σύσκεψη απεφάσισε να της «ξαναχαρίσει» άλλο ένα 34% του χρέους έναντι μιας νέας αποπληρωμής, πράγμα που Νιγηρία πάλι έκανε ξεζουμίζοντας πλέον το λαό. Σήμερα το ΔΝΤ, για το υπάρχον ποσοστό του χρέους της χώρας βρίσκεται ακόμα εκεί, καθορίζοντας τη δημοσιονομική πολιτική της Νιγηρίας την οποία κατά βάση κυβερνά. Και κυβερνώ δεν σημαίνει μόνο άρχω - διοικώ αλλά και ότι καθορίζω πρότυπα και χρηματιστηριακές αξίες.

Διαφθορείς και διεφθαρμένοι:

Εξετάζοντας το παράδειγμα της Νιγηρίας προκύπτει πως όντως οι κυβερνήσεις της υπήρξαν διεφθαρμένες, κανένας όμως δε μίλησε για διαφθορείς. Παρότι η χώρα αυτή των 150 εκατομ. κατοίκων είναι ένας πετρελαϊκός γίγαντας (8η στην παγκόσμια παραγωγή του πετρελαίου), το 70% του λαού ζει με 1 δολάρια την ημέρα. Ο Νιγηριανός νομπελίστας Wole Soyinka, ο οποίος αντιστάθηκε στη διαφθορά της εξουσίας, κατέληξε στη φυλακή και μετά στην εξορία, στην Αμερική. Αλλά για ποια ηγεσία και για ποια αντιπολίτευση πρέπει να μιλάμε όταν οι κυβερνώντες και οι αντιτιθέμενοι, σπουδάζουν, εντάσσονται ή προστατεύονται από τον καπιταλισμό; Κι εδώ πρέπει να διαχωρίσουμε τον καπιταλισμό (κεφαλαιοποίηση) που είναι τρόπος ζωής από το όποιο πολιτικό σύστημα που είναι η διαχείρισή του, όπως για παράδειγμα η δημοκρατία και η ολιγαρχία που μπορεί να ιδωθούν ως μια μορφή νομής καπιταλιστικών αγαθών.

Και επιπρόσθετα να εξηγήσουμε πως ο καπιταλισμός ο οποίος πηγάζει από το βυζί της μάνας και την πρώτη καλύβα του ενήλικου μετά, ως πολίτευμα δεν είναι λάθος ούτε έχει αντίθετο (δεν υπάρχει αντικαπιταλισμός αλλά λιγότερο ή περισσότερος ή διαφορετικός καπιταλισμός) αλλά γίνεται απορριπτέος όταν στηρίζεται στην απληστία και την έλλειψη καλλιέργειας των χορτασμένων οι οποίοι προωθώντας το όπιο της κατανάλωσης στους ιθαγενείς γίνονται οι εκμεταλλευτές του. Η ανταλλαγή χαντρών για να παίρνει κάποιος τους πόρους των άλλων μετακυλίεται σε μια φάση δευτερογενή που λέγεται παροχή ποτού και όπλων, και κατόπιν σε μια φάση τριτογενή που λέγεται δάνεια κι εξάρτιση. Κάποτε οι άπληστοι που γίνονται οι διαφθορείς πρέπει να στηλιτεύονται και όχι μόνο οι διεφθαρμένοι, οι οποίοι στο κάτω- κάτω και αγαθοί είναι και βλέπουν τον τεχνικό πολιτισμό σαν κάτι μαγικό, όπιο και ναρκωτικό για την άρση της ταλαιπωρίας τους. Πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι πολλά από αυτά που συμβαίνουν στον καπιταλισμό δεν είναι προσχεδιασμένα αλλά παράγονται ασυνείδητα από το σύστημα, το οποίο ο άνθρωπος νομίζει ότι κυβερνά ενώ στην πραγματικότητα από αυτό άγεται και κυβερνιέται.

Η Ελλάδα θα συρθεί ξυπόλητη στο συμβολαιογραφείο:

Η Ελλάδα που είναι αμφίβολο για πολλούς κατά πόσο ανήκει στην Ευρώπη (όπως και γι’ αυτήν είναι αμφίβολο κατά πόσο η Ευρώπη ανήκει στον εαυτό της) από την νοοτροπία και τα λάθη της έχει πιθανότητες να συρθεί ξυπόλυτη στο Δυτικό συμβολαιογραφείο, ανταλλάσσοντας τους πόρους της με εξόφληση χρεών. Από πλευράς πολιτικής αποδείχτηκε μη συνεργάσιμη με την Ευρωπαϊκή κουλτούρα, από την εποχή του Γιουγκοσλαβικού ως το Σκοπιανό και τον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, όπου σε μια κρίσιμη στιγμή αναζήτησης ενεργειακών πόρων της ΕΕ και καθόδου της Γερμανίας στα Βαλκάνια, κατέβαζε στη Μεσόγειο τους Ρώσους.

Επιπλέον, έχοντας ξεκοκαλίσει τα λεφτά για την αναπτυξιακή της πολιτική, έμεινε ριζωμένη βαθιά στο Νότο. Ως εκ τούτου, και καθόσον η Ευρώπη δεν είναι Αγία οικογένεια, η Ελλάδα θα αντιμετωπιστεί από τη Γερμανική «μαμά», σκληρά. Μέχρι να μεταβληθεί σε πρότυπο συμπεριφοράς, θα στραγγιστεί, θα συρθεί χωρίς υποδήματα στον υποθηκοφύλακα, δίνοντας εμπράγματες εγγυήσεις για να παίρνει δάνεια, αφού παραδώσει πρώτα τις τράπεζες, την αιχμή του δόρατος της οικονομίας της.

Τελικά ή εντάσσεσαι σε ένα σύστημα και το υπηρετείς πιστά ακόμα και σε φάσεις δύσκολες ή μη το επιλέγεις ή αν στη διαδρομή δεν συμφωνείς, παράτα το και φύγε. Αλλιώς αν το εκμεταλλευτείς θα σε εκμεταλλευτεί και στο τέλος θα γίνεις το θύμα από τους αραχνοειδείς εταίρους που υφαίνουν τον ιστό του. Η πολιτική ενός συστήματος έχει το χαρακτηριστικό ότι πίσω από τα χαμόγελα κρύβεται ο Δαρβίνος.